falafalafalafalafalafalafala

Nulla posteritas, si non in honore antiquitas. Petros Pneumatikos

 

MARE NOSTRUM

czyli

wpływ antyku Morza Śródziemnego na późniejsze pokolenia

falafalafalafalafalafala

STRONA GŁÓWNA

Narodził się CHRYSTUS,
a z NIEGO - CHRZEŚCIJAŃSTWO.

 

„Wielokrotnie i na różne sposoby 
przemawiał w dawnych czasach Bóg do ojców przez proroków; 
na koniec zaś, u kresu tych dni, przemówił do nas przez Syna, 
którego ustanowił dziedzicem wszechrzeczy, 
a przez którego też stworzył wszechświat”
   
    List do Hebrajczyków 1, 1-2
 


Chrystus

 

Ważniejsze terminy i postacie
pierwotnego chrześcijaństwa


 

Agapa (¢g£ph - miłość) - uczta braterskiej miłości pierwszych chrześcijan, na której odbywały się nie tylko obrzędy "łamania chleba" (mszy), ale spożywano zwyczajny pokarm. Praktykowane ostatnio w niektórych wspólnotach agapy nawiązują właśnie do tych starożytnych spotkań.

 

 agape

Amen - wyraz hebrajski umieszczany na końcu modlitwy lub życzeń tłumaczony jest jako potwierdzenie ("naprawdę, zaprawdę") lub prośba o spełnienie ("niech się tak stanie")

 amen

Anatema (¢n£qema - coś odłożonego) - zaklęcie przy składaniu przysięgi lub wyklęcie, wykluczenie ze wspólnoty kościelnej.

anatema 

Apokalipsa (¢pok£luyij - odkrycie, objawienie) - księga o charakterze prorockim.

 apokalipsa

Apokryf  (¢pÒkrufoj - ukryty, zakryty) - księga opisująca dzieje Starego lub Nowego Testamentu, która jednak nie została przez władzę duchowną uznana za świętą i w związku z tym rozpowszechnianie takich ksiąg mogło się dokonywać tylko w ukryciu.

 apokryf

 

Apostoł (¢pÒstoloj - posłaniec) - w Nowym Testamencie termin ten odnosi się przede wszystkim do 12 najbliższych uczniów Jezusa (Szymon, który otrzymał nowe imię Piotr - skała, kamień, Andrzej - brat Piotra, dwóch Jakubów z przydomkami Mniejszy i Większy, Jan, Filip, Bartłomiej, Mateusz, Tomasz, drugi Szymon z przydomkiem Zelota-Gorliwy oraz Judasz Iskariota). "Apostołem narodów" nazywano też Pawła.

 

apostoli 

Baal - imię semickiego bóstwa, którego zwalczało pierwotne chrześcijaństwo.

 baal

Belzebub - imię fenickiego bóstwa, księcia demonów, którego zwalczało pierwotne chrześcijaństwo.

 belzebub

Celnik - był to raczej nie urzędnik ściągający cło na granicy, ale znienawidzony przez Żydów poborca podatkowy działający na rzecz Rzymian. Apostoł Mateusz pełnił przez pewien czas tę funkcję.

 celnik

 

Esseńczycy - chociaż ta grupa religijna nie jest  z nazwy wymieniona w Nowym Testamencie, jednak była ważna w czasach działalności Jezusa w Palestynie. Tworzyli oni rodzaj społeczności klasztornej w Qumran, miejscowości w pobliżu Morza Martwego. Po zdławieniu buntu żydowskiego przez Tytusa w 70 r. n.e. ślad o tym ugrupowaniu przechował historyk żydowski Flawiusz. Niedawno odkryte w grotach Qumran ich obfite dokumenty rzuciły wiele nowego światła na zrozumienie dziejów pierwotnego chrześcijaństwa.

 

 essen.

Ewangelia (eÙaggšlion - dobra nowina) - jedna z czterech ksiąg Nowego Testamentu opisująca działalność Jezusa.

 ewangelia

 

Faryzeusze ("oddzielony") - gorliwe ugrupowanie religijne działające w czasach życia Jezusa. Ich pobożność "na pokaz" była zwalczana przez Jezusa, a nazwa ich stała się synonimem obłudnej pobożności i fałszu.

 

 faryz.

Herodianie - polityczne stronnictwo zwolenników Heroda i bliskich, dobrych kontaktów z Rzymem, przez co nie szanowane przez "prawdziwych Żydów".

 herodianie

Jakub św. Mniejszy ('I£koboj - Iacobus; I w. n.e.) Apostoł Jezusa nazywany "bratem Pańskim", autor jednego z listów Nowego Testamentu.

JAKUB 

Jan św. ('Iw£nnhj - Ioannes; I w. n.e.) Apostoł Jezusa, brat Jakuba, syn Zebedeusza. Autor ksiąg Nowego Testamentu: Ewangelii, trzech Listów oraz Apokalipsy.

 JAN

Kanon (kanèn - miara, prawidło) - zestaw ksiąg Nowego i Starego Testamentu uznanych za właściwe, prawdziwe, święte, w odróżnieniu od nieprawdziwych −> apokryfów.

 kanon

Łukasz św. (Loàkaj - Lucas; I w. n.e.) Ewangelista, lekarz, towarzysz podróży św. Pawła. Oprócz autorstwa Ewangelii przypisuje mu się Dzieje Apostolskie. Symbolicznym przedstawieniem jego postaci jest wół. Był jedynym nie-Żydem spośród Ewangelistów.

 LUKAS

Marek św. (M©rkoj - Marcus; I w. n.e.) Towarzysz podróży św. Piotra Apostoła, autor jednej z Ewangelii. Symbolicznym przedstawieniem jego postaci jest lew.

 MAREK

Mateusz św. (Matqa‹oj - Matthaeus; I w. n.e.) Apostoł Jezusa, autor jednej z Ewangelii.

 MATEUSZ

 

Nowy Testament - zbiór ksiąg uznanych przez władzę kościelną za natchniony przez Ducha świętego i w związku z tym za święty. Składa się z 4 Ewangelii (Mateusza, Marka, Łukasza i Jana), Dziejów Apostolskich (Łukasza), Listów: Pawła (14), Jakuba (1), Piotra (2), Jana (3), Judy (1) oraz Apokalipsy (według św. Jana). Inne księgi o podobnych nazwach (np. Ewangelia Piotra), nie uznane jednak za autentyczne i święte, są traktowane jako −> apokryfy.

 

 nowy test.

Paweł św. z Tarsu (Paàloj - Paulus; ok. 10 - 67 r. n.e.) Myśliciel, propagator pierwotnego chrześcijaństwa, "Apostoł narodów". Autor 13 (lub 14) Listów do różnych gmin i osób pierwotnego chrześcijaństwa.

 PAWEL

Piotr św. z Betsaidy (Pštroj - Petrus; zm. w 67 r. n.e.) Apostoł Jezusa, brat innego apostoła, Andrzeja. Uważany jest za pierwszego papieża. Autor dwóch listów Nowego Testamentu.

 PIOTR

Saduceusze Pro kapłańskie stronnictwo religijne działające w czasach życia Jezusa. Nie wierzyli w zmartwychwstanie ciał i nieśmiertelność duszy.

 saduc.

Sanhedryn (sunšdrion) - Najwyższa Rada Żydowska złożona z 70 "starszych": arcykapłanów, starszych ludu i uczonych w Piśmie.

 sanh.

Syjon - wzniesienie w obrębie Jerozolimy, które stało się synonimem całego Izraela i symbolem odrodzenia narodu żydowskiego.

 syjon

 

STRONA GŁÓWNA

wietrzyk