falafalafalafalafalafalafala

Nulla posteritas, si non in honore antiquitas. Petros Pneumatikos

 

MARE NOSTRUM

czyli

wpływ antyku Morza Śródziemnego na późniejsze pokolenia

falafalafalafalafalafala

STRONA GŁÓWNA

 

Elementy KULTURY ŻYDÓW
"STARSZYCH BRACI" CHRZEŚCIJAŃSTWA


 
Jakub, syn Izaaka, wnuk Abrahama, miał dwunastu synów.
Jednym z dwunastu był Juda.
On otrzymał  szczególną obietnicę od ojca:
 
Judo, ciebie sławić będą bracia twoi,
twoja bowiem ręka na karku twych wrogów!
Synowie twego ojca będą ci oddawać pokłon!
Judo, młody lwie, na zdobyczy róść będziesz...
Nie zostanie odjęte berło od Judy
ani laska pasterska spośród kolan jego,
aż przyjdzie ten, do którego ono należy,
  i zdobędzie posłuch u narodów!
 
Księga Rodzaju 49, 8 - 10
menora

Antysemityzm – Wrogość w stosunku do Żydów.

  cadykowie chasydzcy     cadyk

Biblia – Święta księga religii żydowskiej jak również chrześcijaństwa.

Cadyk ("cudotwórca", "jasnowidz") – Świątobliwy mędrzec w chasydyzmie.

Chałat – długi męski płaszcz.

faryzeusze
faryzeusze

Chasydzi – Przedstawiciele mistycznego ruchu religii i filozofii żydowskiej dążący do zespolenia się z naturą.

Diaspora żydowska – Rozproszenie Żydów po świecie zapoczątkowane głównie po niewoli babilońskiej.

Faryzeusze ("oddzieleni") – Radykalne stronnictwo religijne działające w Judei od II w. p.n.e. do II w. n.e. Przenośnie - obłudnicy.

Gwiazda Dawida – Sześcioramienna gwiazda złożona z dwóch trójkątów równobocznych; symbol judaizmu.

Gwiazda Dawida    gwiazda dawida

Izrael – Nowe imię patriarchy Jakuba, od którego wzięło nazwę państwo jego dwunastu synów.

Jarmułka (krymka) – Tradycyjne nakrycie głowy ortodoksyjnego Żyda przypominające piuskę, czapeczkę noszoną przez biskupów katolickich.

         jarmułka         jarmulka

Jidysz – Język żydowskiej diaspory powstały ok. 1000 r. n.e., zawierający elementy języka hebrajskiego, niemieckiego i innych. Współczesny Izrael wrócił do języka hebrajskiego.

       kirkut       kirkut

Judaizm  Religia wyznawana przez Żydów.

Kabała – Magiczno-mistyczny kierunek w judaizmie powstały w XIII w. n.e. Przenośnie: wróżenie z kart.

      macewa              macewa

Kahał – Gmina żydowska; jej zarząd.

Kirkut – cmentarz żydowski.

Macewa – Kamienny nagrobek żydowski.

Menora – Siedmioramienny świecznik liturgiczny.

Niewola babilońska – Przesiedlenie Żydów i niewola w Babilonii w latach 587-525 p.n.e.

 Nabucco                 Cyrus
Nabuchodonozor (zniewolił) i Cyrus (uwolnił)

Niewola egipska – Niewolnicze przebywanie Izraela w Egipcie ok. XIV-XII w. p.n.e.

      rabin   rabin

Obrzezanie – Religijny obrzęd dokonywany ósmego dnia po narodzeniu chłopca.

Psałterz – Zbiór 150 pieśni religijnych, psalmów, autorstwa większości − według tradycji − króla Dawida.

Rabin – Duchowny żydowski.

Synagoga (bóżnica) – miejsce religijnych i kultowych zgromadzeń Żydów. Jedyną świątynią, w której "mieszkał Bóg", była świątynia w Jerozolimie.

Ściana Płaczu   sciana placzu 

Szabat – Siódmy dzień tygodnia, dzień odpoczynku.

Ściana płaczu – resztka muru świątyni jerozolimskiej, przed którym modlą się współcześni Żydzi.

Świątynia jerozolimska – Najważniejsze miejsce kultu religii żydowskiej.

swiatynia jeroz.
świątynia jerozolimska (rekonstrukcja rysunkowa)

Talmud – Żydowski zbiór ksiąg komentarzy do Pisma świętego, powstały w I-IV w. n.e. Głównymi częściami są Miszna (komentarz do Pięcioksięgu Mojżesza, Tory) oraz Gemara (spisana tradycja ustna).

Tałes – chusta z frędzlami w czarne lub czerwone pasy nakładana w czasie modlitwy na głowę.

Tora (Pięcioksiąg Mojżesza) – Pierwszych pięć ksiąg Starego Testamentu: Księga Rodzaju, Wyjścia, Kapłańska, Powtórzonego Prawa, Liczb.


STRONA GŁÓWNA

wietrzyk